* IAEA muốn tiếp cận cơ sở hạt nhân Iran “ngay lập tức”

Đồng rial Iran rớt xuống mức giá thấp kỷ lục vào ngày 10-9, 25.650 rial ăn 1 USD, chỉ còn nửa giá trị so với một năm trước, theo trang web theo dõi tỉ giá hối đoái Mesghal. Chỉ từ thứ năm tuần trước 6-9 tới nay, đồng rial đã mất giá 17%. Hiện đồng nội tệ ở rial có hai giá, giá chính thức do Ngân hàng trung ương quy định chỉ là 12.260 rial ăn 1 USD, không bằng một nửa tỉ giá trên thị trường chợ đen.

Nghị sĩ Iran Gholamreza Mesbahi-Moghaddam - đứng đầu Ủy ban kế hoạch và ngân sách quốc hội - cáo buộc Ngân hàng trung ương ngày 10-9 vì không cung cấp đồng USD để nhập khẩu các hàng hóa cơ bản trong ba tuần lễ qua, nên những nhà nhập khẩu Iran phải quay sang thị trường chợ đen.

Ngày 10-9, ông Yukiya Amano, tổng giám đốc Cơ quan Năng lượng nguyên tử Liên Hiệp Quốc (IAEA), đã lên tiếng yêu cầu Iran cho phép các thanh sát viên IAEA tiếp cận khu tổ hợp quân sự Parchin của nước này “ngay lập tức”. Parchin là nơi mà IAEA cho rằng Iran có thể đã tiến hành các vụ nổ thử nghiệm để phát triển vũ khí hạt nhân.

Phóng to

Ông Yukiya Amano - Ảnh: asianews.it

“Chúng tôi cần ngừng lại một thời gian để thảo luận về các thủ tục và tiến trình… Iran có nghĩa vụ phải hợp tác đầy đủ với chúng tôi”, ông Amano nói. Khi được hỏi về yêu cầu của Iran muốn tiếp cận những tài liệu mà IAEA dựa trên đó cáo buộc nước này âm mưu sở hữu vũ khí hạt nhân, ông Amano nói ông sẽ cung cấp cho họ “khi nào thích hợp”.

Những bình luận của ông Amano được đưa ra một ngày sau khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói Israel và Mỹ đang thảo luận về việc lập ra “ranh giới đỏ” với chương trình hạt nhân của Iran, mà Tehran luôn khẳng định là vì mục đích hòa bình. Tuần trước, các cường quốc thuộc Liên minh châu Âu, Anh, Pháp và Đức đã kêu gọi các lệnh cấm vận mới chống lại Iran, còn Canada đã cắt đứt quan hệ ngoại giao với Tehran.

Trưởng phái bộ Iran tại IAEA Ali Asghar Soltanieh nói Tehran sẽ “tiếp tục” hợp tác với IAEA, nhưng luôn phải cân nhắc đảm bảo an ninh quốc gia. Ông cũng tiết lộ các cuộc thương lượng đang diễn ra về khả năng sẽ có một cuộc gặp IAEA-Iran nữa trong tương lai gần.